Sûr 2009'da kayyıma ders vermişti
BERİTAN İRLAN
AMED (DİHA) - Efkan Ala'nın Diyarbakır Valisi olduğu 2007 yılında çok dilli belediyecilik çalışması nedeniyle kayyım atadığı Sûr Belediyesi, görevden alınan Belediye Başkanı Abdullah Demirbaş'la girilen 2009 yerel seçimlerinde halk iradesinin baskılara boyun eğmediğini gösterdi. İkinci kez kayyım atanan ilçede talanın hızlandırılması planlanıyor.
Geçmişi Milattan Önce (MÖ) 7500’lere uzanan Amed’in (Diyarbakır) tarihi Sûr (Sur) ilçesi, devlet güçlerinin saldırılarıyla yerle bir edilirken, tarihi ilçenin belediyesi de sürekli baskı ve kayyımlarla karşı karşıya kaldı. Etrafı surlarla çevrili olan tarihin, inançların, kültürlerin ve halkların birlikte yaşadığı Sûr, birçok medeniyete de ev sahipliği yaptı. İlçede her ulus ve inanca ait izlere rastlamak mümkündü. 1994 yılına kadar Diyarbakır Belediyesi tarafından yönetilen ilçe, bu tarihten sonra merkez ilçe olarak idare edilmeye başlandı. 27 Mart 1994 tarihinde yapılan yerel seçimlerde Refah Partisi’nden Cemal Toptancı yüzde 43 oy alarak belediye başkanlığına seçildi.
1999 yılında halkın iradesi kazandı
1994’ten 1999 yılına kadar Refah Partisi'nin elinde bulunan Sûr Belediyesi, 18 Nisan 1999 tarihinde yapılan yerel seçimlerde Halkın Demokrasi Partisi’nin (HADEP) adayı Cezayir Serin'in yüzde 69.412’i oy almasıyla el değiştirdi. Halk iradesinin temeli atılan Sûr’da 28 Mart 2004 tarihinde yapılan seçimlerde ise bu kez Demokratik Toplum Partisi'nden (DTP) Abdullah Demirbaş yüzde 56.630 oranında oy alarak belediye başkanlığına seçildi.
Kürdistan’da örnek belediye oldu
28 Mart 2004 seçimlerinde seçilen Demirbaş yönetimindeki belediye, Sûr’da önemli toplumsal çalışmalar yürüterek, birçok projeye imza attı. Ayrılan az bütçeden dolayı altyapı ve su projesi gibi çalışmalar devlet kurumları tarafından yürütülürken, belediye ise daha çok kültürel ve tarihi çalışmalar yürüttü. Demirbaş başkanlığındaki Sûr Belediyesi, ilk defa ilçede halkla dayanışma evleri projesi kurarak, halkla birlikte kararlar aldı, çocuklara ve kadınlara eğitim verildi. Bu dönemde Kürdistan’da ilk defa Sûr Belediyesi çok dilli çalışmalara imza atarak, 7 dilde halka hizmet verdi. 7 dilde çıkartılan belediye çalışma broşürleri dağıtılarak halk, belediyecilik konusunda bilgilendirildi. Sûr’da yaşayan uluslar ve inançların kültürüne ve tarihine sahip çıkarak, asimilasyon politikasına karşı durup halkı eğitti.
Çok dilliliğe kayyım atandı
Sûr Belediyesi'nin başlattığı “Çok dili belediye” projesinden korkan devlet, Demirbaş’ı 2007 yılında görevden alarak cezaevine attı. Demirbaş’ın yerine ise dönemin Diyarbakır Valisi Efkan Ala’nın yardımcısı Ahmet Aydın kayyım olarak atandı. Atanan kayyıma rağmen, halk hukuksuzluğu tanımayarak sorunlarını ve ihtiyaçlarını dile getirmek için DTP ilçe örgütü binasını, belediye binasına çevirerek halkın sorunlarına çözüm buldu.
Sandıkta ders verildi
2009 yerel seçimlerine 2 ay kalırken, bu sefer kayyım yetkisi Sur Kaymakamı Erdoğan Aydın’a devredildi. İki ay sonra 29 Mart 2009’da yapılan seçimlerde eski belediye başkanı Abdullah Demirbaş yüzde 65 oy alarak tekrar belediye başkanlığına seçildi.
Sûr’a kayyım tekrarlandı
Son olarak Demirbaş’ın dönemi ardından 30 Mart 2014’te “Özyönetimle özgür kimliğe” şiarıyla yapılan yerel seçimlerde eşbaşkanlık dönemine geçilerek, Sûr Belediye Eşbaşkanları Seyit Narin ve Fatma Şık Barut yüzde 55 oranında oy olarak eşbaşkanlığa seçildi. 24 Temmuz 2015’te başlatılan savaşla beraber Kürdistan’da ilan edilen özyönetim ilanlarına Sûr da katıldı. Sûr’da ilan edilen özyönetim nedeniyle eşbaşkanlar, 23 Ağustos 2015’te tutuklanırken, 26 Ağustos 2015’te ise İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alındılar. Narin ve Barut’un görevden alınması ardından Sur Belediyesi Meclis üyesi Azize Değer Kutlu eşbaşkan vekili olarak seçildi.
Sûr yıkımı kayyımla devam edecek
Sûr, özyönetim ilanı ardından devlet güçlerinin en ağır saldırılarının hedefi oldu. Sûr’da 2 Aralık 2015’te ilan edilen “Sokağa çıkma yasağı” halen ilçenin 6 mahallesinde devam ederken, iş makineleriyle devlet güçleri tarafından talan ediliyor.
Kayyım başkanı silahlara hizmet veriyor
Yıllarca kayyımlarla ve saldırılarla karşı karşıya kalan Sûr Belediyesi’ne 11 Eylül’de KHK uygulamasıyla tıpkı 2007’de olduğu gibi tekrar kayyım atandı. İki haftaya yakındır Sûr Belediyesi'ne atanan kayyımla beraber, belediye binası ve çevresi adeta karakola dönüştürülerek, polis ablukasında tutuluyor. Belediyeye giden halk polisler tarafından geri çevrilerek, hiç bir hizmet verilmiyor. Kayyım atanan Diyarbakır Vali Yardımcısı Bilal Özkan, polis ve özel harekat ordusunun silahları altında belediye binasına girip çıkıyor.
(bg/fç/pu)
