Qerejdax’da pirinç hasadı yüzleri güldürdü
AMED (DİHA) - Amed Büyükşehir Belediyesi'nin sulama göleti projesi ile bir araya gelen 38 aile, kurdukları komün ile ürettikleri meşhur Qerejdax pirincinin bu yılki hasadı üreticinin yüzünü güldürdü.
Mezopotamya'da tarımın ilk yapıldığı alanlardan olan Riha (Urfa) ile Amed (Diyarbakır) arasında bulunan Qerejdax (Karacadağ) eteklerinde, asırlardır süren pirinç üretiminde hasat toplandı. Volkanik arazisi ve yeteri miktarda su kaynağının bulunması pirinç üretimini elverişli kılarken, tadı yetiştiği yerin özelliklerinden gelen Qerejdax pirinci büyük ilgi görüyor. Bölgede çok sayıda sondaj vurulması nedeniyle su kaynaklarında kısmi yetersizlikler baş gösterince Amed Büyükşehir Belediyesi, bazı noktalara gölet yaparak, pirinç üreticilerine destek sundu. Göletin yapıldığı Çinar (Çınar) ilçesine bağlı Qîlwan köyünde pirinç hasadı üreticinin yüzünü güldürdü.
Yüz yıllardır üretim sürüyor
Her yılın Mayıs ayında başlayan pirinç ekiminde, en az 4 ay boyunca sürekli işlemlerden geçirilen pirinç 4 ayı aşkın bir süreden sonra yörede Palehî (Orak dışında herhangi bir teknolojik biçme aleti kullanmadan ekilen ürünü biçmek) denilen yöntem ile hasat ediliyor. Tabi bu işlemi yapmadan önce cenan ismi verilen kişi ekim süreci boyunca, pirincin ekildiği arazinin başında fidelerin sürekli su içinde kalmasından, gübrelemeye kadar bir çok işi yaparken, bekçi denen kişi de tarlaya hayvanların girmemesi için sürekli arazide bekleyen ve çalışanlar arasında.
'Her şey ortaklaşa yapılıyor'
Pirinç üreticilerinden Memo Gülen (62) isimli yurttaş 38 aile olarak bu sene 150 dönüm arazide pirinç ektiklerini belirtti. Gülen, suyun az olmasından kaynaklı ektikleri arazinin yarısının kuruduğunu belirterek şöyle konuştu: "Bu aileler içinde akrabalarımız da var köylümüz olan da. Sayıyı daha da arttırmak istedik fakat ancak bu sayıya ulaşabildik. Bu sene ürünlerimiz kötü değil. Ekimden gübreleme ve hasada kadar her şey 38 ailenin ortaklaşması ile gerçekleştirildi" dedi.
'Kadın ve erkekler iş bölümlerinde birlikte çalışıyorlar'
Amed Büyükşehir Belediyesi'nin kendilerine yaptığı gölün faydasının büyük olduğunu aktaran Gülen, yağış azlığından kaynaklı tamamıyla dolmayan göl suyunun kendilerine daha fazla süre dayanabileceğini belirtti. Gülen, "Çobanlar göle giden doğal çeşme sularının önünü değiştirmiş olmasından kaynaklı dolmadı. Bu yüzden dolan su bize 2 ay yetebildi. Bu yüzden belli bir süreden sonra sondaj kazıp pirinci öyle sulamak zorunda kaldık. Hasadı erkekler ve kadınlar birlikte yaptık. Yaklaşık 100 kişi burada çalışıyorduk. Erkeklerin oraklarla biçtikleri pirinçleri kadınlar balyalar halinde toplayarak bêndere (Ekilmiş ürünün hasat edildikten sonra toplandığı noktalar) götürüyordu. Tahminen 9-10 ton pirinç elde edeceğiz. Birkaç gün sonra biçerler gelip pirinç tanelerini saplarından ayırdıktan sonra çeltik fabrikasına gönderip hazır hale getirteceğiz" bilgisi verdi.
(ua/fç/ns)
